Τι πρέπει να γνωρίζουμε για την γρίπη των χοίρων;

Οι περισσότεροι από εμάς έχουμε «γριπιαστεί», νιώθοντας τρομερές μυαλγίες στην παραμικρή κίνηση (σαν να μας έχουν δείρει), πυρετό με ρίγος και το θερμόμετρο πολλές φορές κολλημένο στο 40, πόνο στον λαιμό, βήχα, και εξάντληση. Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να έχουμε και εμετό με διάρροια.

Τα συμπτώματα διαρκούν συνήθως 2 με 5 μέρες, όμως σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί ακόμα και εβδομάδες μετά την οξεία φάση του πυρετού και των έντονων συμπτωμάτων. Ο ιός μεταδίδεται πολύ εύκολα από άνθρωπο σε άνθρωπο, μία μέρα πριν να αρρωστήσει και για περίπου επτά μέρες μετά, με σταγονίδια από το αναπνευστικό του ασθενούς (κυρίως από βήχα ή φτάρνισμα). Τα σταγονίδια αιωρούνται στον αέρα και επικάθονται σε αντικείμενα ή στα χέρια του ασθενούς.

Ο ιός της γρίπης δεν κάνει διακρίσεις ούτε στο φύλο, ούτε στην ηλικία, ούτε καν στον οργανισμό. Από γρίπη πάσχουν εκτός από τους ανθρώπους, τα πτηνά ακόμα και τα γουρούνια. Σε κάποιες περιπτώσεις μάλιστα ο ιός μεταλλάσσεται, και ο νέος ιός που δημιουργείται μολύνει από τα πτηνά τους ανθρώπους ή ,όπως ο πιο πρόσφατος αυτός της γρίπης των χοίρων, από τα γουρούνια τους ανθρώπους. Ο τελευταίος αυτός ιός( γρίπης Α Η1Ν1), πρωτοεμφανίστηκε το Μάρτιο του 2009 στο Μεξικό και περιέχει τμήματα από ιό γρίπης των χοίρων, των πτηνών και των ανθρώπων! Δεν είναι η πρώτη φορά που μεταδίδεται γρίπη από τα γουρούνια στους ανθρώπους. Ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του ’50 είχαν αναφερθεί μεμονωμένα κρούσματα γρίπης των χοίρων σε ανθρώπους που είχαν άμεση επαφή με τα ζώα (πχ εργαζόμενοι σε φάρμες με γουρούνια). Εδώ να τονίσω ότι η μετάδοση δεν γίνεται με την κατανάλωση κρέατος, δηλαδή από το γαστρεντερικό , παρά μόνο από το αναπνευστικό(σταγονίδια που εισπνέει όποιος εργάζεται-χειρίζεται άρρωστα γουρούνια).

Την γρίπη την περνάνε πιο βαριά τα μικρά παιδιά, κάτω των 6 χρονών (ειδικά μικρότερα των 6 μηνών), οι ηλικιωμένοι άνω των 60 χρονών και όσοι έχουν χρόνια προβλήματα υγείας που τους καθιστούν πιο ευάλωτους (καρδιοπάθειες, πνευμονοπάθειες, θεραπεία καρκίνου κα). Λόγω της μεγάλης μεταδοτικότητας του ιού, μπορεί να αρρωστήσει η πλειοψηφία του πληθυσμού και σαν επακόλουθο να έχουμε θανάτους κυρίως από τις παραπάνω ομάδες υψηλού κινδύνου, τους πιο ευαίσθητους δηλαδή από τους συνανθρώπους μας.

Δυστυχώς η γρίπη σε κάποιες περιπτώσεις έχει και επιπλοκές, όπως οξεία μέση ωτίτιδα ή πνευμονία, για αυτό είναι καλό όταν τα συμπτώματα είναι έντονα και άτυπα όπως πόνος στο αυτί ή έντονη δύσπνοια, να εκτιμάται άμεσα ο ασθενής από ιατρό.

Συγκεκριμένα να εκτιμηθεί άμεσα κάποιος (ειδικά όταν πρόκειται για μικρό παιδί) εάν:

έχει δύσπνοια ή ταχύπνοια-λαχάνιασμα
τα χείλη του χάνουν το ροδαλό χρώμα τους και γίνονται μωβ-μπλε
νιώθει πόνο ή αίσθημα πίεσης στο στήθος ή την κοιλιά
παρουσιάζει σημάδια αφυδάτωσης, όπως να περνάνε πολλές ώρες χωρίς να ουρήσει, να νιώθει ζαλάδα όταν στέκεται όρθιος, να έχει άσπρη στεγνή γλώσσα και στα βρέφη να μένει ώρες στεγνή η πάνα και το κλάμα τους να μην έχει δάκρυα
φαίνεται συγχυτικός
παρουσιάσει σπασμούς ή χάσει τις αισθήσεις του
έχει επίμονους εμετούς και δεν μπορεί να κρατήσει υγρά
Η γρίπη, όπως και οι περισσότερες ιώσεις θέλει συμπτωματική θεραπεία. Είναι από τις πιο «κυριλέ» ασθένειες. Απαιτεί ξεκούραση, καλό φαγητό, πολλά υγρά (ειδικά πορτοκαλάδα), αντιπυρετικά-παυσίπονα(όχι ασπιρίνη ειδικά σε παιδιά & εφήβους κάτω των 18χρονών) και καθαρισμό-αποσυμφόρηση της μύτης. Τον ερεθισμένο λαιμό και τον βήχα μπορεί να ανακουφίσει το μέλι (σε παιδιά μεγαλύτερα του έτους), το πετιμέζι, τα αφεψήματα με μέλι και λεμόνι, οι καραμέλες για το λαιμό και τα γλειφιτζούρια (σε παιδιά μεγαλύτερα 4 με 5 χρονών), καθώς και πλειάδα φυτικών σιροπιών (Κορρέ, Grindtus Aboca, Propolis Apivita, Thymostatin κ.α.) και σπιτικών «μαντζουνιών». Δεν πρέπει να χρησιμοποιούμε αντιβηχικά που σταματούν τον βήχα (καταστέλλουν το αντανακλαστικό), γιατί μεγαλώνουμε τις πιθανότητες για πνευμονία, μια που εμποδίζουμε την φυσική αντίδραση του οργανισμού, τον βήχα, για να καθαρίσει το αναπνευστικό μας σύστημα.

Υπάρχει περιορισμένος αριθμός αντιϊκών φαρμάκων, τα οποία αν τα αρχίσουμε τις πρώτες 2 μέρες της νόσου, μειώνουν την ένταση και την διάρκεια των συμπτωμάτων. Καλό είναι αυτά τα φάρμακα να τα χρησιμοποιούν οι ομάδες υψηλού κινδύνου και όχι όλος ο πληθυσμός. Όπως και με τα αντιβιοτικά έτσι και με τα αντιϊκά φάρμακα, υπάρχει ο κίνδυνος της ανάπτυξης αντοχής από τον ιό. Εάν αλόγιστα χωρίς να ανήκουμε σε ομάδα υψηλού κινδύνου και χωρίς ιατρική παρακολούθηση αρχίσουμε όλοι να παίρνουμε αυτά τα φάρμακα, μεγαλώνουμε τις πιθανότητες δημιουργίας ανθεκτικών ιών και αχρήστευσης των φαρμάκων. Σε αυτή την περίπτωση άθελά μας θέτουμε σε κίνδυνο τη ζωή συνανθρώπων μας που μπορεί να είναι αγαπημένα μας πρόσωπα ή κάτω από άλλες συνθήκες ακόμα και εμείς.

Τα αντιβιοτικά δεν έχουν καμία θέση στην αντιμετώπιση των ιώσεων. Δεν επηρεάζουν την πορεία της νόσου, έχουν παρενέργειες και καταστρέφουν την πολύτιμη εντερική μας χλωρίδα, ενώ συμβάλλουν και στη δημιουργία ανθεκτικών στελεχών μικροβίων. Εξαίρεση αποτελεί η μικροβιακή επιπλοκή, όπως είναι η πνευμονία, όμως σε αυτή την περίπτωση, πρέπει πρώτα να εξεταστεί από τον γιατρό του και ο τελευταίος να αποφασίσει αν χρειάζεται ή όχι να χορηγηθεί αντιβίωση.

Η καλύτερη θεραπεία και για την γρίπη, είναι η πρόληψη.

Φροντίστε να:

1. πλένετε συχνά τα χέρια σας
2. καλύπτετε το πρόσωπό σας με το χέρι σας ή ένα μαντήλι μιας χρήσης (να το πετάτε άμεσα στα σκουπίδια), όταν βήχετε ή φταρνίζεστε. Το να βήχετε/φταρνίζεστε στο μέσα μέρος του μανικιού, στην περιοχή του αγκώνα, έχει δειχθεί να περιορίζει τα σταγονίδια από το αναπνευστικό, χωρίς να μολύνει τα χέρια.
3. αερίζετε πολύ καλά τους χώρους. Αν είναι δυνατό να είναι συνέχεια ανοιχτό το παράθυρο ειδικά όπου βρίσκονται παιδιά.
4. αποφύγετε την επαφή με πιθανό ασθενή
5. εάν δουλεύετε με πιθανούς ασθενείς ή σε περίπτωση έναρξης επιδημίας, φοράτε μάσκα που να καλύπτει μύτη και στόμα σε κλειστούς χώρους όπως λεωφορεία, τρένα, αεροπλάνα, αίθουσες αναμονής κλπ.

Δεν είναι η πρώτη φορά που πιθανόν να αντιμετωπίσουμε πανδημία γρίπης και μάλιστα η συγκεκριμένη δεν φαίνεται να είναι βαριά. Με ψυχραιμία, ενημέρωση, πρόληψη αλλά και με σύμμαχους τον καιρό (καλοκαιρινοί μήνες), την επιστήμη (επικείμενο εμβόλιο), αλλά και την εμπειρία και τη γνώση από το παρελθόν, θα την αντιμετωπίσουμε με τα λιγότερα δυνατά επακόλουθα…

Νομίζω ότι θα βρείτε πολύ χρήσιμες πληροφορίες και στο κείμενο «Ερωτήσεις και απαντήσεις για τον νέο ιό της γρίπης Α(Η1Ν1)», στο τμήμα “Επικαιρότητα”, που είναι αναδημοσίευση των οδηγιών από το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων.